Ergonomie in de bakkerij

Bijna zes op tien van de werkgerelateerde gezondheidsklachten zijn te wijten aan lichamelijke ongemakken. Staand werken behoort daarbij tot de grootste risicofactoren. Gezien de impact ervan op het welbevinden van jezelf en jouw medewerkers – en de impact van ziekteverzuim op de dagelijkse werking van jouw zaak – doe je er dus goed aan om ergonomie nadrukkelijk mee te nemen in de inrichting van winkel en atelier.

Staand werken en een ongunstige werkhouding behoren volgens VerV, de Beroepsvereniging voor Ergonomie, tot de grootste risicofactoren op fysieke belasting. In de bakkersbranche komen daar elementen als tillen en verplaatsen bij. De gevolgen zijn navenant: over alle sectoren heen heeft 53% van de Europese werknemers vorig jaar werk verzuimd omwille van lichamelijke klachten en verwacht liefst 23% zijn job omwille van die reden ook niet tot zijn zestigste uit te oefenen.

Advies is goud waard

Het signaleren van mogelijke ergonomische risico’s ligt niet voor de hand. Gelukkig staan ergotherapeuten en bedrijfsadviseurs klaar om mogelijke pijnpunten in kaart te brengen. Bovendien etaleren winkel- en atelierinrichters ook een ervaringsgerichte ken-nis. Zij adviseren de bakker graag over de aangewezen toonbankhoogte, de optimale afstand tussen de bakkerijmachines of aangewezen uitrusting. Bovendien nemen machinebouwers ergonomie vandaag nadrukkelijk mee in hun productontwerpen.

Zeven praktische tips

De Amerikaanse overheidsinstantie Occupational Safety and

Health Administration lijst een aantal maatregelen op die in de bakkerswinkel of het -atelier het verschil kunnen maken. We bundelen enkele tips:

1. Houd bij het tillen grote zakken en containers met ingrediënten dicht bij het lichaam om belasting op de rug te verminderen. Gebruik karren om zware voorwerpen zoals kommen, deeg of zakken meel te verplaatsen.
2. Onderhoud de wielen van bakkerijkarren. Slechte wielen be-moeilijken het verplaatsen van de producten en brengen na verloop van tijd fysieke overlast met zich mee.
3. Probeer te variëren. Repetitief werk vormt in 61% van de werk-omstandigheden een risicofactor. De bakkerij biedt doorgaans de ruimte om tijdens een shift verschillende taken uit te voeren.
4. Kies voor klein gerei dat vlot in de hand past. Vermijd glibbe-rige handvaten.
5. Schuif platen met halffabrikaten dichterbij of draai die naar je toe. Reik niet verder dan nodig.
6. Gebruik een opstapje om hoog opgestelde producten uit het magazijn of de koeling te halen.
7. Zorg ervoor dat de winkelbediende de producten vlot uit de toonbank kan nemen, zonder al te fel naar voor te buigen of de arm op een weinig comfortabele manier te moeten strekken.

Innovatie werkt

Soms schuilt er een grote ergonomiewinst in het vermijden van bepaalde taken. Elders in het nummer van B&B september 2021 lees je hoe bakker Frank Bossuyt uit Dilbeek zijn broodkarren rechtstreeks in de winkel plaatst. De winkelbediende hoeft de broden dus niet langer via extra handelingen in de rekken te plaatsen. Het aanbieden van bepaalde producten in zelfbediening sluit daar bij aan. Automatisatie helpt eveneens om arbeidsintensieve processen te verlichten. Kneders, mengers en pistoletlijnen reduceren het aantal manuele handelingen, zonder dat je gamma aan kwaliteit hoeft in te boeten.

Maak ergonomie bespreekbaar

Als werkgever ben je uiteraard verantwoordelijk voor je medewerkers. Je creëert idealiter een cultuur waar ergonomie bespreekbaar is. Ondervindt een bakker of winkelmedewerker fysieke hinder, dan kaart hij of zij dat beter meteen aan. Kleine aanpassingen aan de werkprocedures voorkomen misschien wel erger op langere termijn. Ben je van plan je winkel of atelier te vernieuwen, vraag je team dan ook zeker wat op het vlak van ergonomie beter of anders moet.